7 kluczowych aspektów żywienia i zapobiegania chorobom alergicznym u niemowląt z grupy ryzyka

4 min. czytania /

W ciągu ostatnich dwóch dekad zaobserwowano stały wzrost częstości występowania chorób alergicznych, szczególnie alergii pokarmowych, które uznawane są za "drugą falę" epidemii chorób alergicznych, pojawiającą się w ciągu ostatnich 10-15 lat1. 

Powszechnie wiadomo że choroby alergiczne mają podłoże genetyczne, jednakże istnieją również inne czynniki które odgrywają kluczową rolę w rozwoju alergii. Dlatego wiele badań zaleca strategie, takie jak wprowadzenie odpowiednich składników odżywczych oraz interwencje dietetyczne w okresie prenatalnym i niemowlęcym w celu zapobiegania alergiom2. 

Różne międzynarodowe grupy i stowarzyszenia medyczne regularnie dostarczają nam wielu opartych na dowodach wytycznych i praktycznych zaleceń, które niniejszy artykuł ma na celu podkreślić.

1. Unikanie pokarmów potencjalnie alergizujących przez kobietę w ciąży lub karmiącą piersią

Nie zaleca się unikania przez matkę pokarmów potencjalnie alergizujących podczas ciąży i laktacji, ponieważ nie ma wystarczających dowodów na to, że modyfikacja diety matki może pomóc zmniejszyć ryzyko wystąpienia alergii3,4.

Zdrowa i zbilansowana dieta dla matki jest niezwykle ważna, niezależnie od ryzyka rozwoju alergii pokarmowej4.

2. Karmienie piersią

Karmienie wyłącznie piersią jest zalecane dla niemowląt przez pierwsze sześć miesięcy życia3.

Nie ma konkretnych zaleceń ani przeciwwskazań dotyczących karmienia piersią w celu zapobiegania alergii pokarmowej, ale ze względu na znane korzyści tego sposobu żywienia, zaleca się jego promowanie, gdy tylko jest to możliwe4.  

3. Zastosowanie hydrolizatów białkowych

Nie istnieją jednoznaczne zalecenia ani przeciwwskazania dotyczące stosowania zhydrolizowanego preparatu (częściowo lub ekstensywnie zhydrolizowanego) w zapobieganiu alergii na białka mleka krowiego u niemowląt4.

W przypadku konieczności zastosowania preparatów mlekozastępczych, pracownicy ochrony zdrowia powinni udzielić odpowiednich porad dotyczących najlepszej alternatywy; możliwe, że wybór ten może obejmować stosowanie preparatów zhydrolizowanych4.

4. Wprowadzanie pokarmów uzupełniających

Zaleca się wprowadzenie pokarmów potencjalnie alergizujących, takich jak orzeszki ziemne czy dobrze ugotowane jajko, w wieku około 6 miesięcy, jednak nie wcześniej niż w wieku 4 miesięcy, w sposób bezpieczny i dostosowany do rozwoju dziecka w warunkach domowych2.

5. Znaczenie pre-, pro- oraz synbiotyków

Nie istnieją jednoznaczne zalecenia dotyczące stosowania pre-, pro- lub synbiotyków u kobiet w ciąży/karmiących piersią oraz u niemowląt, zarówno jako samodzielnej metody, jak i w połączeniu z innymi metodami zapobiegania alergii pokarmowej u niemowląt i małych dzieci4.

6. Dokarmianie dziecka mlekiem modyfikowanym

Nie ma jednoznacznych zaleceń ani przeciwwskazań dotyczących stosowania mleka początkowego dla niemowląt po pierwszym tygodniu życia w celu zapobiegania alergii pokarmowej4.

Lekarze i rodziny powinny być świadome, że sporadyczne dokarmianie mlekiem modyfikowanym może zwiększać ryzyko wystąpienia ABMK u niemowląt2.

7. Suplementacja witaminy D

Obecnie nie ma wystarczających dowodów, aby zalecać suplementację witaminą D w celu zapobiegania alergiom pokarmowym u niemowląt4.

Dzięki trwającym badaniom zrozumienie wpływu wczesnych interwencji żywieniowych w leczeniu i zapobieganiu alergiom pokarmowym stale się pogłębia.  

Rozszerzenie dostępności tych wiarygodnych źródeł informacji oraz edukacja rodziców za pomocą praktycznych wskazówek stanowi krok we właściwym kierunku w zmniejszaniu ryzyka rozwoju chorób alergicznych.

 

Bibliografia:

  1. Prescott S, Allen KJ. Food allergy: riding the second wave of the allergy epidemic. Pediatr Allergy Immunol. 2011 Mar;22(2):155-60.  
  2. Abrams EM, Orkin J, Cummings C, Blair B, Chan ES. Dietary exposures and allergy prevention in high-risk infants. Paediatr Child Health. 2021 Dec 27;26(8):504-505.
  3. Greer FR, Sicherer SH, Burks AW; COMMITTEE ON NUTRITION; SECTION ON ALLERGY AND IMMUNOLOGY. The Effects of Early Nutritional Interventions on the Development of Atopic Disease in Infants and Children: The Role of Maternal Dietary Restriction, Breastfeeding, Hydrolyzed Formulas, and Timing of Introduction of Allergenic Complementary Foods. Pediatrics. 2019 Apr;143(4):e20190281.
  4. Halken S, Muraro A, de Silva D, Khaleva E, Angier E, Arasi S, Arshad H, Bahnson HT, Beyer K, Boyle R, du Toit G, Ebisawa M, Eigenmann P, Grimshaw K, Hoest A, Jones C, Lack G, Nadeau K, O'Mahony L, Szajewska H, Venter C, Verhasselt V, Wong GWK, Roberts G; European Academy of Allergy and Clinical Immunology Food Allergy and Anaphylaxis Guidelines Group. EAACI guideline: Preventing the development of food allergy in infants and young children (2020 update). Pediatr Allergy Immunol. 2021 Jul;32(5):843-858.