Czy interakcje społeczne mogą kształtować mikrobiotę jelitową?

W niedawno opublikowanym w Human Microbiome Journal badaniu próbowano ustalić czy skład i różnorodność ludzkiego mikrobiomu jelitowego są związane z cechami osobowości. Wynika z niego, że osobowość wpływa na zdrowie i jest w około 50% dziedziczna, co sugeruje, że w znaczącym stopniu jest kształtowana również przez czynniki środowiskowe. Jak wyjaśnia autorka badania, dr Katerina Johnson (Uniwersytet Oksfordzki, Department of Experimental Psychology), „Przeprowadza się coraz więcej badań nad mikrobiotą. Pokazują one, że oprócz środowiska zewnętrznego nasze „wewnętrzne środowisko” może wpływać na fizjologię organizmu, w tym proces trawienia, odporność, metabolizm, rozwój, a nawet zachowanie”.


Szczegóły badania
Johnson zanalizowała próbki kału 655 dorosłych osób (średnia wieku - 42 lata) z 20 różnych krajów i czterech kontynentów, głównie Ameryki Północnej (83%). Uczestnicy ze Stanów Zjednoczonych stanowili 77% próby, podczas gdy 11% grupy pochodziło z Europy. Badani wypełnili również internetowy kwestionariusz analizujący 44 zmienne dotyczące cech behawioralnych, diety, zdrowia i stylu życia oraz danych socjodemograficznych.


Wyniki
Badanie wykazało, że 25 z 44 zmiennych było istotnie związanych z różnorodnością mikrobioty jelitowej. Bardziej zróżnicowaną mikrobiotę zaobserwowano u osób towarzyskich, podczas gdy mniejsza różnorodność związana była z uczuciem lęku i stresu.
„To pierwsze badanie, w którym odkryto związek między towarzyskością a różnorodnością mikrobioty u ludzi. Podobne wyniki zaobserwowano w przypadku naczelnych, które wykazały, że interakcje społeczne mogą promować różnorodność mikrobiomu jelitowego. Sugeruje to, że podobna zależność występuje także wśród ludzi. 


Oprócz wyników dotyczących powiązań z osobowością, Johnson wskazuje również na inne interesujące odkrycia:
• Badani karmieni mlekiem modyfikowanym w dzieciństwie mieli mniej zróżnicowaną mikrobiotę w wieku dorosłym.
• Kobiety miały znacznie mniej różnorodną mikrobiotę jelitową niż mężczyźni.
• Różnorodność była pozytywnie związana z podróżami międzynarodowymi. Sugeruje to, że interakcja ze środowiskiem odgrywa znaczącą rolę w kształtowaniu profilu mikroorganizmów jelitowych.
• Uczestnicy o zróżnicowanej diecie mieli bardziej różnorodny mikrobiom jelitowy. Badani na diecie bezmlecznej wykazywali mniejszą różnorodność mikrobioty.
• Różnorodność była większa u osób z dietą bogatą w naturalne źródła probiotyków i prebiotyków.
• Posiadanie psów było powiązane z niższą różnorodnością mikrobioty. Kontrastuje to z doniesieniami według których niemowlęta mieszkające ze zwierzętami domowymi mają zwykle bardziej zróżnicowany mikrobiom jelitowy.


Wyniki Johnson pokazują , że różnice w składzie i różnorodności mikrobioty jelitowej są powiązane z cechami osobowości. Odkrycie to może przyczynić się do rozwoju terapii probiotycznych lub prebiotycznych wpływających na nastrój, będących formą leczenia stanów takich jak autyzm, lęk i depresja.

„Odkrycie nowych i skutecznych metod leczenia chorób psychicznych budzi poważne obawy, biorąc pod uwagę pogorszenie zdrowia psychicznego współczesnego społeczeństwa”.

„Należy zastanowić się również nad tym, jak nasze współczesne życie może prowadzić do dysbiozy jelit. Stres, mniej interakcji społecznych i kontaktu z przyrodą, dieta uboga w błonnik, przesadnie czyste otoczenie i nadużywanie antybiotyków. Wszystkie te czynniki mogą wpływać na mikrobiom jelitowy, a przez to - na nasze zachowanie i samopoczucie psychiczne. Obecnie nie znamy jednak mechanizmu, który stoi za tym zjawiskiem”.



Źródło: Human Microbiome Journal Volume 15, March 2020, 100069; https://doi.org/10.1016/j.humic.2019.100069
“Gut microbiome composition and diversity are related to human personality traits”