Zielone kupy u niemowląt – czy to powód do niepokoju?

Zielone kupy u niemowląt – czy to powód do niepokoju?
Dr n. med. Agnieszka Chrobot
Specjalista chorób dzieci

Rodzicielstwo jest jednym z najpiękniejszych okresów w życiu ale jednocześnie czasem pełnym zaskakujących momentów. Tematem, któremu poświęca się zaskakująco dużo uwagi są niemowlęce kupki. Wielu rodziców dużą uwagę przywiązuje do wyglądu stolców swoich dzieci, szukając w nich często pierwszych objawów choroby.

Jak powstają zielone kupki u niemowląt?

Poza nieodpowiednią konsystencją, niepokój budzi także odmienne niż standardowe, np. zielone zabarwienie kupki - jest to temat rozmów z innymi rodzicami, a nierzadko także powód konsultacji lekarskich. Jednak zielonkawy stolec sam w sobie nie jest powodem do niepokoju. Zielone zabarwienie stolca jest spowodowane obecnością kwasów żółciowych wydzielanych do przewodu pokarmowego. To związki naturalnie produkowane w wątrobie, które ułatwiają trawienie tłuszczów, więc są niezbędne, by je właściwie wykorzystać w organizmie. Pod wpływem działania bakterii zamieszkujących przewód pokarmowy kwasy żółciowe podlegają różnym przemianom, w wyniku których powstają związki o zielonkawym zabarwieniu. Kiedy organizm usuwa je wraz z kałem, barwią one stolec na zielono.

Dlaczego dziecko robi zielone kupki?

Fizjologicznym stanem, w którym obserwuje się zielone stolce jest ząbkowanie. Zwiększona produkcja śliny i jej połykanie przez niemowlę może powodować zielonkawe, nieco luźniejsze kupki.

Zielona zawartość pieluszki może być również efektem utleniania się kupki dziecka pod wpływem powietrza, jeśli maluszek przez dłuższy czas nie został przewinięty.

Przyczyny zielonkawej barwy stolca – dzieci karmione piersią

U niemowląt karmionych piersią zielone, wodniste i spienione stolce mogą świadczyć o nieprawidłowej technice karmienia. Jeśli dziecko za krótko ssie pierś lub mama za szybko przystawia je do drugiej piersi, maluszek otrzymuje głównie tzw. mleko pierwszej fazy, które jest bogatsze w laktozę, a zawiera znacznie mniej tłuszczu niż mleko drugiej fazy, wydzielane w dalszej części karmienia. Aby dziecko otrzymało także mleko bogate w tłuszcz, pojedyncze karmienie powinno trwać przynajmniej 10 minut. Warto też pozwolić dziecku całkowicie opróżnić jedną pierś, zanim zaoferuje mu się drugą.

1. stosowanie przez mamę karmiącą piersią herbatek laktacyjnych zawierających kozieradkę;
2. stosowanie preparatów zawierających żelazo

Zdarza się czasem, że zielona kupa u niemowlęcia jest spowodowana przyjmowaniem przez mamę karmiącą herbatek ziołowych wspomagających laktację zawierających kozieradkę, która pobudza wydzielanie soku trzustkowego i żółci oraz reguluje wypróżnienia. Działanie mlekopędne kozieradki jest dyskusyjne, niektórym mamom pomaga, natomiast część kobiet karmiących nie zauważa efektów mlekopędnych.

Warto również wspomnieć, że podawanie preparatów żelaza może spowodować zabarwienie stolca na czarne lub zielonkawe a ma to związek z właściwościami utleniającymi tego pierwiastka.

Zielone kupy u niemowlęcia karmionego mlekiem modyfikowanym

Przyczyn zielonej kupy u niemowlęcia może być kilka.

1. Po pierwsze, może to wynikać z szybszego pasażu jelitowego, czyli skrócenia czasu przechodzenie pokarmu przez przewód pokarmowy maluszka. Może mieć to miejsce, jeśli dziecko otrzymuje pokarm, które jest dla niego wyjątkowo łatwy do strawienia, jak mleko modyfikowane zawierające hydrolizowane białko lub mieszanki aminokwasowe. Produkty te wchłaniają się łatwiej z przewodu pokarmowego, więc potrzeba mniej kwasów żółciowych, by strawić pokarm – niewykorzystana część kwasów żółciowych trafia do jelita i jest wydalana ze stolcem, nadając mu zielony kolor.

W przypadku mlek modyfikowanych zawierających prebiotyki np. oligosacharydy mleka kobiecego (HMO) lub galakto i fruktooligosacharydy (GOS/FOS) u niektórych dzieci początkowo mogą występować zielonkawe stolce. Również w tej sytuacji nie należy się martwić. Jest to spowodowane zmianą mikroflory jelitowej (mikrobioty) oraz szybszym pasażem jelitowym co jest korzystne dla małych brzuszków. Wzbogacanie mlek modyfikowanych w żelazo, bardzo istotnego składnika dla prawidłowego rozwoju dziecka również może powodować zmianę zabarwienia stolca co jak wspomniałam jest związane z procesami utleniania.

3. zmiana flory bakteryjnej jelit (mikrobioty);

4. stosowanie mlek modyfikowanych bogatych w żelazo, składnik ważny dla prawidłowego rozwoju dziecka;

5. stosowanie mlek modyfikowanych zawierających prebiotyki, np. oligosacharydy mleka kobiecego (HMO) lub galaktooligosacharydy i fruktooligosacharydy (GOS/FOS),

Zielona kupa przy rozszerzaniu diety

2.U dzieci, które spożywają już także pokarmy inne niż mleko, przyczyną zielonych kupek mogą być też obecne w diecie intensywnie zielone produkty, jak szpinak, brokuły czy jarmuż. Zawierają one zielony barwnik, chlorofil, który usuwany z kałem, może barwić go na zielono.

Co zrobić, jeśli dziecko robi zielone kupy?

Zielone zabarwienie stolca jest zjawiskiem stosunkowo częstymi i jeśli dziecko jest pogodne oraz prawidłowo przybiera na masie ciała, to nie ma powodów do niepokoju.

Zawsze, jeśli coś w zwyczajach dziecka się zmienia, należy jednak obserwować maluszka. Tak jest również w przypadku zielonych kupek - jeśli oprócz zmiany koloru stolca nastąpi także zmiana jego konsystencji czy częstości wypróżnień, w kupce pojawi się śluz lub krew, maluszek stanie się apatyczny lub nerwowy, należy pilnie skontaktować się z pediatrą.

Czy zielone stolce mogą świadczyć o chorobie?

Jeśli zielonym stolcom towarzyszą sapka, zmiany atopowe na skórze i niepokój u dziecka, może świadczyć to o alergii lub nietolerancji pokarmowej.

Krew lub śluz w stolcu sugerują występowanie stanu zapalnego jelit, co może być objawem infekcji (jeśli występuje także gorączka) lub ponownie alergii pokarmowej.