Nowa definicja i wytyczne dla Zrównoważonego zdrowego odżywiania

Jesienią 2019 r. Organizacja Narodów Zjednoczonych ds. Wyżywienia i Rolnictwa (FAO) i Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) opublikowały nową definicję i zasady przewodnie dotyczące zrównoważonego, zdrowego odżywiania. Przyjmują one holistyczne podejście do diety, w tym zalecenia żywieniowe i cele dotyczące spożycia składników odżywczych, biorąc pod uwagę 3 filary zrównoważonego rozwoju: zrównoważony rozwój środowiskowy, społeczny/kulturowy i ekonomiczny. Takie wytyczne pojawiły się w momencie debat o zrównoważonym rozwoju żywienia wśród priorytetowych agend rządów, międzynarodowych organizacji, organizacji społeczeństwa obywatelskiego, w sektorze prywatnym i akademickim.

Konsekwencje niewłaściwego odżywiania

Niewłaściwe odżywianie, we wszystkich jego formach, takie jak niedożywienie i nadmierne odżywianie oraz związane z dietą choroby niezakaźne (NCD), a także degradacja zasobów środowiska i zasobów naturalnych należą do głównych wyzwań naszych czasów. Wszystkie te problemy pojawiają się w przyspieszonym tempie i należy się nimi zająć. Konsekwencje niewłaściwego odżywiania obejmują zły stan zdrowia i przedwczesną śmierć, a także ogromne koszty ekonomiczne i społeczne. Można ich uniknąć poprawiając nie tylko dietę, ale także cały system żywnościowy – począwszy od produkcji, agregacji, przetwarzania i pakowania, dystrybucji, marketingu, konsumpcji i utylizacji produktów spożywczych. Obecne systemy żywnościowe są główną przyczyną degradacji środowiska i wyczerpywania się zasobów naturalnych. Odpowiadają za znaczną część (20-35%) emisji gazów cieplarnianych i są głównym motorem przekształcania gruntów, wylesiania i utraty bioróżnorodności.

W związku z tym istnieje pilna potrzeba zrównoważonych, zdrowych diet, które zostały zdefiniowane przez FAO i WHO jako wzorce żywieniowe, które promują wszystkie wymiary zdrowia i dobrego samopoczucia jednostek; mają niską presję i wpływ na środowisko; są dostępne, przystępne cenowo, bezpieczne i sprawiedliwe; i są kulturowo akceptowalne.

Główne cele Zrównoważonego zdrowego odżywiania

Do głównych celów Zrównoważonego zdrowego odżywiania należy:

Osiągnąć optymalny wzrost i rozwój wszystkich jednostek i wspierać funkcjonalny i fizyczny, mentalny i społeczny dobrobyt na wszystkich etapach życia obecnych i przyszłych pokoleń;
Pomoc w zapobieganiu wszystkich form niewłaściwego odżywiania (między innymi niedożywienia, niedoborów mikroelementów, nadwagi i otyłości);
Zredukować ryzyko dietozależnych chorób niezakaźnych (NCDs);
Wspierać zachowanie bioróżnorodności i ekosystemu planety.

Ponadto, 16 zasad przewodnich, określonych przez FAO i WHO, podkreśla rolę spożycia żywności i diety w przyczynianiu się do osiągania celów zrównoważonego rozwoju na poziomie krajowym, w szczególności następujących celów: 1 (brak ubóstwa), 2 (zero głodu), 3 (dobre zdrowie i dobre samopoczucie), 4 (wysoka jakość edukacji), 5 (równość płci), 12 (odpowiedzialna konsumpcja i produkcja) i 13 (działania na rzecz klimatu).

Proponowane zasady pomogą wdrożyć zrównoważone zdrowe odżywianie, a nowe wytyczne pomogą w powszechnym zrozumieniu problematyki oraz stworzą możliwości rozwiązania problemu poprzez wspólne działanie wszystkich interesariuszy, zarówno w sektorze publicznym jak i prywatnym.

Odniesienie: FAO i WHO. 2019. Zrównoważona, zdrowa dieta – zasady przewodnie. Rzym.

Link: http://www.fao.org/3/ca6640en/ca6640en.pdf